Fransa’da Krallık Hanedanlığı Kapet sülalesi

Kapet sülalesi, Fransa’da 987’den 1328’e kadar hü­küm süren krallık sülalesi.

Karolenj sülalesinden sonra tahta ge­çen Kapetler (ya da Capetler), Karo­lenj sülalesinin son üyesinin ölümü üs­tüne HuguesCapet’nin kral olmasıyla (987) Fransa tahtını ele geçirmişler­di.

Babadan oğula geçen bir sülale kuran Kapetler, erkek çocuğun, babasının sağlığında tahta ortak edilmesini sağlayarak, krallık yetkisinin aile içinde babadan oğula geçmesi kuralını koy­dular. Bu kurala ilk kez Philippe Auguste II uymadı ve oğlu Aslan Louis VIII, babasının sağlığında taç giyme­diği halde kral oldu. Kapet sülalesi egemenliği boyunca krallığı yönetebi­lecek bir erkek evlat yetiştirdi.

İlk Kapetler zamanında sülalenin sahip olduğu alanlar sınırlıydı ve yalnız­ca ile-de-France’ın bir bölümüyle Orleanais’yi içeriyordu. Kapetlerin bu alanda barışı sağlamaları gerekiyor­du. XI. yy’da kral bile buralarda gü­venlik içinde dolaşamazdı; bazı açgöz­lü senyörler tüccarları soyuyorlar, ki­liseleri yağmalıyorlardı. Şişman Lou­is VI, krallığı sırasında (1108-1137) yetküerini, senyörleri yola getirmek için kullandı. Onun girişimlerini, XII. yy’ın sonunda Küçük Louis VII sonuç­landırdı ve île-de-France’m küçük soylular sınıfı kralın hizmetine girdi.

Bundan sonra Kapetler topraklarını feodal ve özel hakların kendilerine sağladığı bütün olanaklardan yarar­lanarak genişlettiler. Bourges Philip­pe I tarafından satın alındı; Şişman Louis VI döneminde Vexin miras yo­luyla ele geçirildi. Philippe Auguste H’yle birlikte önemli ilhaklar gerçek­leştirildi. Böylece Kapet sülalesi, güç­lerinin yettiği her yere adalet dağıt­mak ve vergi toplamakla görevli me­murlar gönderdiler.

Kısaca belirtmek gerekirse, Kapet sü­lalesinden olan krallar krallık mülkü­nün genişletilmesi için toprak satm al­ma, fetihlere girişme, bazı derebeylerin yönetim işlerine karışma ve çıkar sağlayacak evlilikler yapma gibi her türlü yola başvurdular. XIII. yy’da krallık yönetiminde çeşitli gelişmeler görüldü; bu, toprak sahip­lerini denetleme isteğinden kaynakla­nıyordu. Kapetler döneminde feodal monarşi zamanla yönetimsel bir mo­narşi görünümü kazandı. Philippe Auguste II de kendini Frankların kralı değil ama Fransa kralı ilan etti. Ge­ne Philippe Auguste II döneminde çı­karılan bir kararnameyle Fransa kra­lının maddi düzlemde hiçbir üstü ol­madığı açıklandı. XIII. yy. sonunda Güzel Philippe IV’ün çevresindeki hu­kukçular bu görüşü “Kral, ülkesinde imparatordur” biçiminde ifade etti­ler. Kapetler sülalesinin son kralı 1322-1328 arasmda hüküm süren Charles IV oldu. Ondan sonra sülale, yerini Valoislara bıraktı.

Hadi Paylaş!