A.B.D’li devlet adamı Kennedy Hayatı

A.B.D’li devlet adamı Kennedy, (Brookline, Massachusetts, 1917-Dallas, Texas, 1963).

Harvard Üniversitesi’ni bitirdikten sonra İkinci Dünya savaşma deniz su­bayı olarak katılan John Fitzgerald Kennedy 1946’da Temsilciler Meclisi’ne, 1952’de Senato’ya seçildi, 1961’de de A.B.D. başkam oldu. Böy­lece Eisenhower’ın 1952 ve 1956’da başkan seçilmesiyle iktidardan uzak­laştırılan demokratlar, yeniden iktida­ra gelmiş oldular. A.B.D’nin en genç başkanı olan Kennedy ilk olarak dış işleriyle uğraştı. A.B.D’nin o dönem­de dünya üstünde büyük etkisi vardı, ama başkanın girişkenliğini engelle­yen bazı durumlar da ortaya çıkmış­tı: Küba’da castroculuk ve Latin Ame­rika’da uyandırdığı yakınlık duygusu; A.B.D’nin yanında yer almak isteme­yen birçok Üçüncü Dünya ülkesinin yansızlık siyaseti; A.B.D’nin Birleşmiş Milletler’e girmesine engel olduğu Çin Halk Cumhuriyeti’nin Güneydoğu As­ya işlerine karışmış olması; bir buna­lıma her zaman yol açabilecek olan A.B.D.-S.S.C.B ilişkilerindeki güven­sizlik; vb.

Yanındakilerin verdiği yanlış bilgile­re kanan Kennedy, A.B.D’ne sığınmış Castro düşmanlarının Küba’ya bir si­lahlı çıkarma yapmasıyla Castro’nun işini bitireceğini sandı. Bu girişim, 1961’de Domuzlar Körfezi çıkarması­nın büyük yenügiye uğramasıyla sonuçlandı ve Kennedy zor duruma düş­tü. Ama Moskova ile ilişkilerinde da­ha dikkatli davrandı. A.B.D.-S.S.C.B. gerginliğinin nükleer bir savaşa yol açacağına inanan Kennedy, 1961’de Viyana’da Kruşçev ile buluştu ve ona A.B.D’nin aldığı kararları açıkladı; Berlin konusunda iki devletin karşı karşıya gelmesinin büyük tehlikeler yarattığını belirtti. Ancak Kruşçev onu anlamadı ya da umursamadı, çünkü ertesi yıl Küba’ya Sovyet füze­lerinin yerleştirilmesinden doğan bu­nalım patlak verdi. Genç başkanın kararlılığı ve Kruşçev’in esnek davranışı bunalımın atlatılmasını sağladı. 5.5.C.B., füzeleri kaldırmayı 28 Ekim 1962’de kabul ettiği zaman Kennedy, rakibinin karşısında onu küçük düşü­rücü hareketlerden kaçındı.

Buna karşılık, Kennedy’nin başka planları başarıya ulaşmadı. Nitekim, 1961’de, Latin Amerika ülkelerine yardım amacıyla düzenlenen “İlerle­me İçin İttifak” planı başarılı olma­dı.

Kennedy’nin başkanlığı döneminde gönderildiği genellikle unutulan 15 000 askeri damşman ile başlayan Vi­etnam bunalımıysa, A.B.D’ni çok zor duruma düşürdü. Kennedy’nin en ke­sin başarısı, yumuşama siyasetine yol açan 5 Ağustos 1963’te Moskova’da

S.S.C.B.ve İngiltere ile imzaladığı nük­leer denemelerin sınırlandırılması an­laşması oldu. Bu anlaşma taraflarca çiğnenmediği gibi başka devletler tarafından da kabul edildi. Temmuz 1960’ta hükümetinin progra­mını Demokrat Kurultayı karşısında açıklayan Kennedy bu programı, ça­balar ve fedakârlıklar sonunda ulaşı­labilecek bir “yeni sınır” olarak nite­ledi. Bu söz özgün olduğu kadar A.B.D. toplumunun yetersizliklerini de belirten bir formüldü. Ama Kennedy’ nin, 22 Kasım 1963’te, Texas’a yaptı­ğı bir gezi sırasında öldürülmesi hü­kümet programının somut olarak uy­gulanmasını engelledi.

Hadi Paylaş!Share on FacebookTweet about this on TwitterShare on Google+Share on RedditPin on Pinterest

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.