Mercan Nedir?

Mercan, Knidlilerin mercanlar üst sınıfına bağlı olan, özellikle tropikal denizler­de. her-zaman bir yere bağlanarak ya­sayan ve iskeleti kireçtaşından oluşan hayvan.

Kırmızı mercan (Corallium rubrum). üstünde, poliplerin yerlerini belirle­yen küçük şişkinliklerin bulunduğu çok dallanmış, lâl rengi “küçük çalı” görünümündedir. Çiçek gibi açabilen poliplerin beyaz rengi, kırmızı renkli polipöbeği üstünde belirgin bir biçim­de ayırt edilir. Bu tür bir Ortocorallia olduğu için her polipin küçük çıkın­tılarla örtülü sekiz dokunacı vardır. Söz konusu polipler, bir çeşit jelatinsi tabaka olan mezoglea içine kök sa­larlar. Mezoglea, iğnecik olarak ad­landırılan kaynaşmış parçalardan oluşmuş kireçtaşmdan (kalker) bir ek­sen iskeletin üstünü kaplar: Bu iske­let kuyumculukta kullanılır. Polipöbe­ği, polipleri birbirine bağlayan ve be­sin değişimlerini sağlayan kanallar nedeniyle derin çizgili bir görünüm al­mıştır. Kırmızı mercan özellikle 45 ve 90 m derinlikler arasmda yaşar; Octocorallia sınıfı, daha birçok önemli tipleri kapsar. Gorgonlarda renk da­ha az canlıdır ve eksen iskeleti kireç­ten daha çok boynuzsu yapıdadır. Ko­lonileri tek bir düzlem üstünde yassı­laşmıştır ve dalları aralarında birleşebilen “yelpazeler” oluştururlar. Alkyone’de sert bir iskelet bulunmaz, kireçli olan iğnecikleri yalın bir biçim­de mezogleanm içinde dağılmıştır. Ko­lonileri parmak biçimindedir. Sarı ya da portakal rengi olan bu koloniler özellikle deniz mağaralarının çeperle­rini süslerler. Parerythropodium cin­sinden bir Alkynne ölü bir gorgonun üstüne tutunarak onun biçimini alır.

Hexacorallia dan olanmadreporlar sürekli olarak mercan diye adlandırı­lırlar. Bunların çoğu, kireçli bir dış is­keleti olan ve koloni halinde yaşayan hayvanlardır, sıcak ve berrak deniz­lerde gelişen bu mercanlar, biyoloji ve jeoloji açısından büyük önem taşıyan mercan resiflerini oluştururlar.

Mercan Refisleri

Deniz düzeyinde çoğalıp yayılan mer­can ve öbür deniz organizmaları yığın­ları olan mercan resifleri özellikle Bü­yük Okyanus’ta ve Hint Okyanusu’nda yaşarlar ve değişik görünümlerde olurlar.

Bir resif, kıyıya yapışarak oluştuğun­da kıyı resifi adını alır; ayrıca kıyıya paralel olarak ve belli bir uzaklıkta gelişen resifler de vardır (set resifi). Bunun en belirgin örneği, Avustralya açıklarındaki Büyük Set’tir. Yaşayan organizmalar tarafından oluşturul muş en katkısız resif örneği mercan adasıdır (atol);bu. açık denizde yer alan dairesel biçimde ve suyun yüzü­ne çıkmış bölümünün içinde bir deniz gölcüğü (lagon) bulunan çok basık bir adadır.

Resiflerin oluşumuna karışan organiz­malar çeşitlidir. Bunlar arasında ön­ce fazla kireçleşmiş iskeleti olan madreporlar gelir, ama suyosunlan ve yu­muşakçalar da vardır. Mercanlar çok hareketli bir suda etkili bir biçimde yaşayamadıkları için bunların daya­naklarını suyosunları oluşturur. Bü­yük boy yassısolungaçlılar olan Tridacııalar resiflerin oluşumuna katı­lırlar.

Hadi Paylaş!