İzlanda Tarihi

VIII. yy’da İrlandalı din adamları ta­rafından bulunduğu kesinlikle bili­nen İzlanda’ya, IX. yy’da Norveç’ten gelen Vikingler yerleştiler. Onların eski İskandinav kumrularıyla (özel­likle Alting, yani özgür insanlardan oluşan kurul) ada bir tür bağımsız cumhuriyete dönüştü. XIII. yy’da iç rekabetler sonunda Norveç egemen­liğine elverişli bir ortam oluştu ve Norveç kralı Haakon IV, adayı hima­yesine aldı. Danimarka’nın Norveç’e karşı kazandığı zafer sonucunda, 1380’de İzlanda bu ülkenin boyun­duruğuna girdi. XVI. yy’da lutherciliğin halka zorla benimsetilmesine karşın, İzlanda 1800’e kadar özerkli­ğini belli ölçüde korudu. XIX. yy’da ada doğrudan doğruya Danimar­ka’nın egemenliğine girdi. Ama Da­nimarkalılar giderek ödün vermek zorunda kaldılar; 1874’te bir anayasa hazırlandı; daha sonra 1904’te de yö­netimsel özerklik sağlandı.

1918’de İzlanda, Danimarka’ya yal­nızca Danimarka kralının kişiliğiyle bağlı bağımsız bir devlet haline gel­di. Bu son bağ da İkinci Dünya sava­şında ada İngiliz ve A.B.D. kuvvetleri tarafından işgal altına alındığında koptu. 17 Haziran 1944’te tümüyle bağımsız bir cumhuriyet olarak bü­yük devletler ve Danimarka tarafın­dan resmen tanındı. 1949’da NATO’ya katıldı; 1950’de Avrupa Konseyi’ne kabul edildi.

Toprakla kaplı olduğu için üstünde otlar bitmiş olan Arbaer Kilisesi

İzlanda Toprakla kaplı olduğu için üstünde otlar bitmiş olan Arbaer Kilisesi

Avrupa’da ilk olarak bir kadın, Vigdis Finnbogadottir, İzlanda’da 29 Ha­ziran 1980’de cumhurbaşkanlığına seçildi (1984; 1988 ve 1992 haziranında yeniden seçilerek cumhurbaş­kanlığını sürdürdü).

Şubat 1980’de Gunnar Thoroddsen tarafından kurulmuş olan yeni mer­kezi sol hükümet, Ağustos 1982’de çoğunluğu yitirdi. Nisan 1983’teki erken seçimlerden sonra, Steingrimur Hermannsson başkanlığında merkez-sağ bir hükümet kumldu. 1987 seçimlerinde iktidara gelen koalisyon hükümetinin başı Thomstein Palsson’un (Bağımsızlık Partisi’nden) 1988 Eylülünde istifa etme­sinden sonra, bir koalisyon hüküme­ti başında yeniden iktidara gelen S. Hermannsson, 1991 seçimlerinde başbakanlığı, yeni bir koalisyon hü­kümetinin başına geçen Muhafaza­kâr Parti’den David Odsson’a bırak­mak zorunda kaldı.

Hadi Paylaş!Share on FacebookTweet about this on TwitterShare on Google+Share on RedditPin on Pinterest

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.