İspanyolca hakkında bilgi

Hint-Avrupa dil ailesinin italik-kelt öbeğinin italik altöbeğindeki latinceden türemiş roman dillerinden biri. İspanya’nın ve portekizce konuşulan Brezilya dışında Latin Amerika ülke­lerinin resmi dili olan İspanyolca (ya da daha doğru bir deyişle Castilla di­li) ayrıca, ABD’nin güneyinde, Filipinler’de, Ortadoğu’da (Yahudi İspanyolcası) ve Afrika’da (Septe, Melilla.İfni, Sahra) da konuşulur.

Romalılar İspanya’ya İ.Ö. 218’de geldiler ama, bölgeyi fethetmeleri iki yüz­yıl sürdü. Getirdikleri dil, askerlerin konuştuğu, bölge özellikleri ve eski bi­çimlerle dolu, halk latincesiydi. Bu dil zamanla, kendisine günümüzdeki bi­çimini kazandıran büyük dönüşümler geçirdi: Bir yandan dilin iç evriminin neden olduğu değişiklikler, bir yandan da başka dillerle ilişki sonucu ortaya çıkan değişiklikler gözlendi. Romalıların gelmesinden önce İber yarımadasında konuşulan dillerin pek azı bilinir. Bunların bazı izlerine yer adlarında rastlanır: Sözgelimi, “Cadiz” fenike dilinden, “Cartagena” kartaca dilinden, “Segovia” keltçeden, “Ampurias” Yunancadan gelme özel adlardır.

Bask dili eskiden daha yaygındı: İspanyolcada bu dilden urraca (ağaç­kakan), izquierda (sol) gibi sözcükler kalmıştır. Latincedeki f’nin h’a geçişi (filum [iplik], hilo olur) gibi ses düze­yinde görülen bazı evrimler Roma ön­cesi konuşulan altkatman diline bağ­lanır. 409’da başlayan Germen akınları dile daha çok askerlik alanına (guerra Savaş; guard/a; Muhafız) ve özel adlara (Rodrigo, Bernardo, Enrique, Arnoldo) ilişkin yeni sözcükler girmesine neden oldu. 711’de Araplar İspanya’yı istila ettiler ve Avrupa’da bilinmeyen teknik konulara ilişkin ye­ni sözcükler (alcohol: Alkol; alquitran: Katran) ve bazı yer adları getirdiler. Günümüzde ispanyolcada 4000 ka­dar arapça sözcük kalmıştır.

1492 yılı İspanyolcanın geleceği yö­nünden bir dönüm noktası oldu. Bu ta­rihten önce, yarımadada pek çok leh­çe bir arada konuşuluyordu. Ama XV. yy. sonunda Castilla lehçesi kendini ulusal dil olarak kabul ettirmeyi ba­şardı ve saygın bir edebiyatın anlatım aracı oldu. Bu arada, söz konusu dili Amerika’ya götüren conquistadorlar ispanyolcaya günümüzdeki yayılma alanını da sağladılar.

Hadi Paylaş!Share on FacebookTweet about this on TwitterShare on Google+Share on RedditPin on Pinterest

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.