Türk öykücüsü ve romancısı (İstanbul, 1949).
Atatürk Lisesi’ni bitirdikten (1968) sonra bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’de okuyan ve ardından kendini bütünüyle yazarlığa veren Selim İleri, ilk yazısını 1967’de Yeni Ufuklar dergisinde yayımladı. Yetişme çağında, duygulu, içe dönük, okumayı seven, sağlam dostluklar kurmaya çabalayan, belirli bir aile çevresi ve ilişkileri içinde sınırlanmış bir gencin yaşamından kesitler veren ilk öykülerini Cumartesi Yalnızlığı (1968) adlı kitabında topladı. “Düzyazı şiir” söyleyişindeki bu ilk öykülerinden sonra, aynı söyleyiş biçimine, bir üslup niteliği kazandırdığı öykülerini Pastırma Yazı (1971) adıyla kitaplaştırdı. Daha sonraki öykülerinde yer yer masalsı bir geçmiş zaman dünyası ile yaşanan zaman arasında ilintiler kurarak, karşılıksız kalmış sevgileri, kadın-erkek arasındaki duygusal ilişkileri, özellikle de “kırgın” kadınların dünyasını yansıttı. Değişen toplum içinde yapısını korumaya ve yaşamını sürdürmeye çalışan “eski aile”nin bireylerini ele alarak bunların acılarım, yeni bir yaşantıya geçişte karşılaştıkları zorlukları ve bu zorlukları aşmadaki çırpınışlarını, bir anlamda da “düşüşlerini duygusal bir biçimde sergiledi
Her Gece Bodrum (1976) adlı romanında toplumsal olayların karmaşası içinde yerini belirlemeye çalışan, kaçışla kurtuluşu deneyen aydın kişinin çıkmazım, kadın-erkek ilişkilerini, karmaşık cinsel duyguların etkisiyle yaşanan bunalımları, dostluk arayışlarını anlattı. Sonraki yapıtlarında toplumun geçirdiği değişimleri göz ardı etmeyen bir yazar olarak gözükmesine karşılık, ilk yapıtlarından beri özenle üstünde durduğu bireyin dünyasını, ruhsal çözümlemelere daha da ağırlık vererek işledi. Selim İleri’nin deneme ve eleştiri türünde de çalışmaları vardır.
Başlıca eserleri
Öykü: Cumartesi Yalnızlığı (1968); Pastırma Yazı (1971); Dostlukların Son Günü (1975; 1976 Sait Faik Hikâye Armağanı); Bir Denizin Eteklerinde (1980); Eski defterlerde Solmuş Çiçekler (1982); Son Yaz Akşamı (1983); Kötülük (1992).
Roman: Destan Gönüller (1973); Her Gece Bodrum (1976; 1977 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü); Ölüm İlişkileri (1979); Cehennem Kraliçesi (1980); Bir Akşam Alacası (1980); Yaşarken ve Ölürken (1981); Ölünceye Kadar Şeninim (1983); Hayal ve Istırap (1980); Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın (1991). Deneme, inceleme, eleştiri, anlatı, anı: Çağdaşlık Sorunu (1978); Aşk-ı Memnû ya da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri (1981); Düşünce ve Duyarlık (1982); Annem İçin (1983); Ka- melyasız Kadınlar (1983); Hatırlıyorum (1980); Seni Çok Özledim (1986).
Şiir: Ayışığı (1987).
Son Yorumlar