Milletvekili Seçilebilme Koşulları Nelerdir? Anayasa, milletvekili seçilebilmek için gereken koşulları, aşağıdaki biçimde sıralanmıştır:
Türk vatandaşı olmak, otuz yaşını doldurmuş olmak, en az ilkokulu bitirmiş olmak, kısıtlı olmamak, askerlik hizmetini tamamlamak, kamu hizmetleri serbest olmak, taksirli suçlar dışında, toplam bir yıl veya daha fazla hapis ile ağır hapis cezasına, hüküm giymemiş olmak, zimmet, ihtilas, iritikâp rüşvet, dolandırıcılık, inancı kötüye kullanma, hırsızlık, sahtecilik, yüz kızartıcı suçlarla, dolanlı iflas gibi, kaçakçılık, resmi ihale veya devlet sırlarını açığa vurma, alım satımlara fesat karıştırma, anarşik veya ideolojik eylemlere katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından biriyle hüküm giymemiş olmak. Bu suçlardan hüküm giyenler, affa uğramış olsalar dahi milletvekili olamazlar(m. 76).
Milletvekili seçilebilme yeterliği konusunda Anayasa ile getirilen koşullar, 1961 Anayasasına göre daha ağırlaştırılmıştır. Milletvekili seçilebilmek için, türkçe okuyup yazma bilme yeterli sayılırken, Anayasa ile en az ilkokulu bitirmiş olmak koşulu getirilmiştir. Ulusal egemenliği kullanan ve genel oyla seçilmiş bir Mecliste, ulusun temsilini, ilkokul da olsa, öğrenim koşuluna bağlamayı demokrasi ile bağdaştırmakta güçlük vardır. Yeterlik konusunda Anayasa ile getirilen ikinci sakıncalı koşul, bazı suçlardan dolayı hüküm giyenlerin, ya da bazı cezalarla mahkûm olanların kapsamının genişletilmiş olmasıdır.
Anayasa, 1961 Anayasasından farklı olarak, memurların aday olmalarını, çekilme koşuluna bağlamıştır. Ayrıca, hakimler, savcılar, yüksek yargı mensupları, yükseköğretim hocaları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, silahlı kuvvetler mensupları, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, görevlerinden istifa etmedikçe aday olamazlar ve milletvekili seçilemezler. Anayasa, kamu görevlilerinin aday olmalarını çekilme koşuluna bağlayarak, kamu görevlileri için önemli bir kısıtlama getirmiştir (m. 76/2).
Son Yorumlar